درمان هدفمند و سایر داروها برای سرطان استخوان

دانشمندان در درک تغییرات ژنتیکی در سلول‌هایی که می‌توانند باعث سرطان استخوان شوند، پیشرفت کرده‌اند. در نتیجه، آنها داروهای جدیدی تولید کرده اند که این تغییرات خاص را هدف قرار می‌دهد. این داروهای هدفمند متفاوت از داروهای شیمی درمانی استاندارد عمل می‌کنند و عوارض جانبی متفاوتی دارند (شکل ۱). آنها، به ویژه برای درمان انواع سرطان استخوان که به شیمی‌درمانی پاسخ خوبی نمی‌دهند، مانند کوردوما، مهم هستند. علاوه بر داروهای هدفمند، سایر گزینه‌های درمانی غیر شیمی‌درمانی برای برخی از انواع سرطان‌های استخوان شامل داروهای هدایت شده استخوان (bone-directed drugs) و داروهای ایمونوتراپی (immunotherapy drugs) است.

شکل ۱: شیمی درمانی (در سمت چپ نشان داده شده است) بر تمام سلول هایی که تحت تقسیم سریع قرار می گیرند، چه سرطانی باشند و چه غیر سرطانی، تأثیر می گذارد. درمان هدفمند (در سمت راست نشان داده شده است) تنها با سلول های سرطانی که دارای یک جهش خاص هستند، تعامل دارد.

در اینجا بر روی سرطان‌های اولیه استخوان (سرطان‌هایی که در استخوان‌ها شروع می‌شوند) تمرکز می‌باشد که اغلب در بزرگسالان دیده می‌شود. اطلاعات مربوط به استئوسارکوم، تومورهای یوینگ (Ewing sarcomas)  و متاستاز استخوان به طور جداگانه نوشته شده است.

Targeted drugs for bone cancer

داروهایی که برای درمان انواع خاصی از سرطان استخوان استفاده می‌شوند، مهارکننده‌های کیناز نامیده می‌شوند. کینازها پروتئین‌هایی در سلول یا روی سطح آن هستند که به طور معمول سیگنال‌هایی مانند دستور رشد سلول را منتقل می‌کنند. با مسدود کردن کینازهای خاص، می‌توان رشد تومورهای خاص را کند یا متوقف کرد. این داروها معمولاً برای درمان کوردوماهایی که پس از درمان گسترش یافته یا عود کرده‌اند استفاده می‌شود. علاوه بر‌این، برخی از این داروها ممکن است برای درمان کندروسارکوم پیشرفته نیز استفاده شوند.

نمونه هایی از مهارکننده های کیناز عبارتند از:
  • ایماتینیب (گلیوک)
  • Dasatinib (Sprycel)
  • سونیتینیب (سوتنت)
  • ارلوتینیب (Tarceva)
  • لاپاتینیب (تایکرب)
  • سورافنیب (نکساوار)
  • رگورافنیب (استیوارگا)
  • پازوپانیب (Votrient)

این داروها قرص هستند که معمولا یک یا دو بار در روز مصرف می‌شوند. عوارض جانبی این داروها می تواند متفاوت باشد، بر اساس اینکه کدام یک استفاده می‌شود و می‌تواند شامل مواردی مانند اسهال، حالت تهوع، درد عضلانی و خستگی باشد. برخی از این داروها می‌توانند باعث خارش پوستی یا تجمع مایعات در اطراف چشم‌ها، پاها یا شکم شوند.

داروهایی که بر سلول های استخوانی تأثیر می گذارند.

Denosumab که به نام Xgeva نیز شناخته می‌شود، دارویی است که به عنوان یک مهارکننده RANKL عمل می‌کند. پروتئین RANKL به طور معمول به استئوکلاست‌ها سیگنال می‌دهد که استخوان را تجزیه کنند، اما دنوزوماب می‌تواند این فرآیند را با اتصال به RANKL مسدود کند. این دارو برای درمان تومورهای سلول غول پیکر استخوانی (GCT) که یا پس از جراحی عود کرده‌اند یا غیر قابل عمل هستند، استفاده می‌شود. این دارو از طریق تزریق زیر جلدی (sub-Q یا SQ) تجویز می شود. ممکن است ماه‌ها طول بکشد تا تومور کوچک شود. عوارض جانبی خفیف ممکن است شامل بدن درد، خستگی، اسهال و حالت تهوع باشد. یک عارضه جانبی نادر اما شدید دنوزوماب، استئونکروز فک ​​است که می‌تواند باعث آسیب به استخوان فک و از دست دادن دندان و عفونت استخوان فک شود. استئونکروز فک می‌تواند با انجام کار دندانپزشکی در حین مصرف دارو تحریک شود. رعایت بهداشت دهان و دندان با استفاده از نخ دندان، مسواک زدن، اطمینان از تناسب دندان مصنوعی و انجام معاینات منظم دندان ممکن است به پیشگیری از این امر کمک کند. اکثر پزشکان توصیه می‌کنند که بیماران قبل از شروع این دارو تحت معاینه دندانپزشکی قرار گرفته و هرگونه مشکل دندان یا فک را برطرف کنند.

داروهای ایمونوتراپی برای سرطان استخوان

داروهای ایمونوتراپی به سیستم ایمنی بدن کمک می کنند تا سلول های سرطانی را تشخیص داده و به آنها حمله کند.

Pembrolizumab (Keytruda)

بخش مهمی از سیستم ایمنی، توانایی آن در جلوگیری از حمله به سلول‌های طبیعی بدن است. برای انجام این کار، از پروتئین‌های نقطه بازرسی «checkpoint proteins»روی سلول‌های ایمنی استفاده می‌کند که مانند سوئیچ‌هایی عمل می‌کنند که برای شروع پاسخ ایمنی باید روشن یا خاموش شوند. سلول‌های سرطانی گاهی از این نقاط بازرسی برای جلوگیری از حمله سیستم ایمنی استفاده می‌کنند.

پمبرولیزوماب، پروتئین PD-1 را بر روی سلول‌های سیستم ایمنی، به نام سلول‌های T ، هدف قرار می‌دهد. این پروتئین به طور معمول به جلوگیری از حمله این سلول‌ها به سایر سلول‌های بدن کمک می‌کند. این دارو با مسدود کردن پروتئین PD-1 ، پاسخ ایمنی در برابر سلول های سرطانی را تقویت می‌کند. این می‌تواند برخی از تومورها را کوچک کند یا رشد آنها را آهسته کند.

اگر سلول‌های سرطانی دارای انواع خاصی از تغییرات ژنی باشند، می‌توان از این دارو در برخی از افراد مبتلا به سرطان استخوان پیشرفته استفاده کرد. پمبرولیزوماب به صورت انفوزیون داخل وریدی (IV) معمولاً هر ۳ یا ۶ هفته یک بار تجویز می شود.

عوارض جانبی احتمالی این دارو می‌تواند شامل احساس خستگی یا ضعف، سرفه، حالت تهوع، خارش، بثورات پوستی، از دست دادن اشتها، درد عضلات یا مفاصل، تنگی نفس و یبوست یا اسهال باشد.

سایر عوارض جانبی جدیتر کمتر رخ می‌دهد:
  • واکنش های انفوزیون: این واکنش مانند یک واکنش آلرژیک است و می‌تواند شامل تب، لرز، برافروختگی صورت، بثورات پوستی، خارش پوست، احساس سرگیجه، خس خس سینه و مشکل در تنفس باشد. مهم است که در صورت داشتن هر یک از این علائم در حین مصرف این دارو، فوراً به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید.
  • واکنش‌های خود ایمنی: این دارو اساساً با حذف یکی از محافظ‌های سیستم ایمنی بدن عمل می‌کند. گاهی اوقات سیستم ایمنی شروع به حمله به سایر قسمت‌های بدن می‌کند که می‌تواند باعث مشکلات جدی یا حتی تهدیدکننده زندگی در ریه‌ها، روده‌ها، کبد، غدد هورمون‌ساز (غدد درون‌ریز)، کلیه‌ها، پوست یا سایر اندام‌ها شود.

Interferon alfa-2b

اینترفرون‌ها مواد طبیعی تولید شده توسط سیستم ایمنی بدن ما هستند. اینترفرون آلفا-2b برای درمان تومورهای سلول غول پیکر استخوانی (GCT) که عودکرده یا پخش شده‌اند، استفاده می‌شود. این دارو به طور معمول روزانه به صورت تزریق زیر جلدی تجویز می‌شود، اما می‌تواند در عضله یا ورید نیز تزریق شود.

اینترفرون می‌تواند عوارض جانبی قابل توجهی مانند علائم آنفولانزا (درد عضلانی، درد استخوان، تب، سردرد، خستگی، تهوع و استفراغ) ایجاد کند و ممکن است بر عملکرد شناختی تأثیر بگذارد. همچنین می‌تواند تعداد سلول‌های خونی را کاهش‌دهد. این عوارض جانبی تا زمانی که از دارو استفاده می‌شود، باقی می‌مانند، اما ممکن است با گذشت زمان قابل کنترل‌تر شوند. با این حال، برخی از بیماران ممکن است برای مقابله با آنها مشکل داشته  و در نتیجه ممکن است نیاز به قطع درمان داشته باشند.

References:
  • Anderson ME, Dubois SG, Gebhart MC. Chapter 89: Sarcomas of bone. In: Niederhuber JE, Armitage JO, Doroshow JH, Kastan MB, Tepper JE, eds. Abeloff’s Clinical Oncology. 6th ed. Philadelphia, Pa: Elsevier; 2020.
  • Gelderblom AJ, Bovee JV. Chondrosarcoma. UpToDate. 2020. Accessed at https://www.uptodate.com/contents/chondrosarcoma on September 14, 2020.
  • National Cancer Institute. Osteosarcoma and Malignant Fibrous Histiocytoma of Bone Treatment (PDQ®)–Health Professional Version. 2020. Accessed at https://www.cancer.gov/types/bone/hp/osteosarcoma-treatment-pdq on September 14, 2020.
  • National Comprehensive Cancer Network (NCCN). Practice Guidelines in Oncology: Bone Cancer. Version 1.2020. Accessed at www.nccn.org/professionals/physician_gls/pdf/bone.pdf on September 14, 2020.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *